Zaza 1 amin’ny 2 eo anelanelan’ny 13 hatramin’ny 15 taona no tsy afaka mamarana ny sekoly fanabeazana fototra eto Madagasikara raha toa ka ankizy 3 amin’ny 10 no miala an-tsekoly amin’ny fiafaran’ny taona voalohany amin’ny ambaratonga fototra araka ny fananadihadiana nataon’ny Multiple Indicator Cluster Surveys na ny MICS ny taona 2018. Mbola hita taratra amin’ny fiarahamonina izany.
Voaporofo tamin’ny alalan’ny fidinana ifotony izay nataona tanora iray mpiaro ny zon’olombelona ny volana febroary lasa teo, tany amin’ny Fokontany Lalangina, Kaominina Iarintsena, distrikan’Ambalavao. Tokantrano iray nanaovana fanadihadiana no nahitana zaza miisa enina latsaky 18 taona avokoa. Iray amin’ireo zaza ireo sisa no miditra antsekoly raha toa ka voatery niato tamin’ny fianarany teo amin’ny kilasy faharoa sy fahatelo ny 5 noho ny tsy fahafahan’ny ray amandreny intsony amin’ny fiantohana. “voatery mampihegnina ny kilonga amin’ny fianarana anay fa sahirana, izy ireo ihany koa no manampy anay amin’ny velo-po.” hoy ny ray aman-drenin’ireo zaza 6 nanaovana fanadihadiana. Mbola nanamafy ihany koa ny talen-tsekoly ao amin’ny EPP Antavy ao anatin’ny fokontany Lalangina, Rasana Marie Clarisse "Maro tokoa ireo zaza tsy mahavita ny ambaratonga fototra hatramin’ny farany fa miala andaharana noho ny fahasahiranan’ny ray amandreny. Mitetina 60.000 ariary no tsy maintsy aloha ho an’ny zaza iray isaky ny taom-pianarana. Io vola io izay hanampiana ireo mpampianatra FRAM mampianatra ao amin’ny sekoly” hoy izy. Ny lalàm-panorenana Malagasy 2010, andininy faha 23 andalana voalohany anefa milaza fa manan-jo hianatra sy handray fanabeazana ny ankizy tsirairay avy, ka tompon’andraikitra amin’izany ny ray aman-dreny, ary hajaina ny fahalalahana hisafidy izay ananany. Manamafy ihany koa ny fanambarana iraisam-pirenena momba ny zon’olombelona izay nosoniavin’i Madagasikara, voarakitra ao amin’ny andininy faha 26 izay milaza fa manan-jo hahazo fanabeazana ny olon-drehetra ary tokony ho maimaim-poana izany farafaharatsiny any amin’ny fampianarana ambaratonga fototra. Etsy ankilan’izay, misy ny lalàna manokana momba ny zo sy fiarovana ny ankizy, ny lalàna faha 2007-023 izay mitaky adidy amin’ny ray aman-dreny na mpiantoka manoloana ny fandefasana ny ankizy hianatra. Tsy ny ray amandreny ihany anefa fa tompon’adraikitra ary manana adidy amin’ny lafiny fanabeazanam-pirenena ihany koa ny fanjakana.
Ny taona 2020, nanambara ny filoham-pirenena Malagasy Rajoelina Andry, nandritra ny kabary izay nataony tany Ambatondrazaka fa vola mitentina 16 miliara ariary no natokan’ny fanjakana ho an’ny fanabeazam-pirenena, nanamaivanana ny vesatry ny ray aman-dreny amin’ny fampidirana ny mpianatra ho an’ny taom-pianarana 2020 sy 2021. Etsy ankilan’izay, misy ihany koa amin’izao ny tetikasan’ny fitondram-panjakana antsoina hoe Vatsin’ankohonana, izay entina anampiana ny tokantrano marefo ara-pivelomana, amin’ny fampidirana ny zaza an-tsekoly no sady hanohanana ny fidirammbolan’ny tokantrano iray. Vola mitentina 40.000 ariary ka hatramin’ny 60.000 ariary isaky ny 2 volana mandritry ny 3 taona no zaraina. Misitraka ity tetikasa ity ireo ao anatin’ny distrikan’Ambalavao monina ao amin’ny fokontany Lalangina. Saingy tsy ny tokantrano sahirana rehetra hoy ny sefo Fokontany ao an-toerana no misitraka izany fa efa misy ny masontsivana ka ny tokantrano sahirana sady manana zaza latsaky ny 12 taona ihany no afaka mahazo izany.
Satria tsy misy ny fanaraha-maso ny fampiasan’ny raiamandreny ny vola fanampiana voarainy, dia ahiana ny mety tsy ahatongavan’izany mivantana any amin’ny tohana ho an’ny fianaran’ny ankizy
Article rédigé avec le concours des jeunes du Rary Aro Mada (projet de l’UNESCO financé par le Fonds pour la consolidation de la paix)
